Czujniki w protezach i ortezach: poprawa jakości życia osób z niepełnosprawnościami

Czujniki w protezach i ortezach: poprawa jakości życia osób z niepełnosprawnościami

Niepełnosprawność ruchowa ogranicza codzienne funkcjonowanie i wymaga wsparcia ze strony różnorodnych urządzeń i akcesoriów. Ostatnimi czasy coraz częściej wykorzystuje się nowoczesne technologie, takie jak czujniki, w protezach i ortezach, dzięki czemu osoby niepełnosprawne zyskują więcej swobody, komfortu i niezależności.

1. Czym są czujniki w protezach i ortezach?

Czujnik to urządzenie, które rejestruje i przetwarza różne rodzaje sygnałów, np. ruch, temperaturę, wilgotność czy zmiany ciśnienia. Czujniki mogą być wbudowane w rękawice, buty, protezy, ortezę lub zintegrowane z implantami medycznymi. Dzięki zastosowaniu czujników możliwe jest monitorowanie stanu fizjologicznego pacjenta oraz jego aktywności fizycznej i umysłowej.

2. Jakie korzyści niosą ze sobą czujniki w protezach i ortezach?

– lepsza precyzja i kontrola ruchów – dzięki czujnikom osoby niepełnosprawne mogą kontrolować ruchy protezy lub ortozy w sposób bardziej naturalny i płynny, co zwiększa ich jakość życia i komfort;
– większa niezależność i mobilność – czujniki pozwalają na dostosowanie urządzenia do zmieniających się warunków otoczenia oraz zachęcają do aktywności fizycznej, zwłaszcza w przypadku osób starszych lub dzieci;
– monitorowanie stanu zdrowia – niektóre rodzaje czujników mogą zbierać informacje o tętnie, poziomie cukru we krwi, ciśnieniu tętniczym itp., co ułatwia diagnostykę i leczenie chorób.

3. Jakie rodzaje czujników są wykorzystywane w protezach i ortezach?

– czujniki siły i nacisku – umożliwiają pomiar siły i nacisku wywieranego na protezę lub ortezę oraz jej stabilizację;
– czujniki ruchu – rejestrują ruchy kończyn, dłoni, stóp itp. i przekazują informacje do urządzenia kontrolnego;
– czujniki temperatury i wilgotności – pozwalają na kontrolę mikroklimatu wokół skóry, co zapobiega otarciom i podrażnieniom;
– czujniki EMG – mierzą natężenie sygnałów z mięśni pacjenta, co umożliwia prowadzenie bardziej precyzyjnej i naturalnej kontroli ruchu;
– czujniki dotyku – potrafią wykrywać nacisk i dotyk, co może być przydatne w protezach ręki lub dłoni.

4. Jakie protezy i ortozy wykorzystują czujniki?

– protezy kończyn – najczęściej wykorzystują czujniki siły, ruchu i EMG, umożliwiające sterowanie protezą i kontrolowanie jej ruchów;
– ortozy – zwykle wykorzystują czujniki siły i nacisku, aby zapewnić stabilność i dostosowanie do kształtu ciała pacjenta;
– protezy ręki i dłoni – coraz częściej wykorzystują czujniki dotyku i nacisku, pozwalające na odczuwanie różnych tekstur oraz kontrolę nacisku podczas chwytania przedmiotów.

5. Jak rozwija się technologia czujników w protezach i ortezach?

Obecnie coraz więcej firm i instytucji naukowych zajmuje się projektowaniem i testowaniem innowacyjnych rozwiązań dla osób niepełnosprawnych. Często wykorzystywane są tutaj sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe i robotyka, dzięki czemu możliwe jest opracowanie coraz bardziej zaawansowanych protez i ortez, które są w stanie automatycznie dostosowywać się do preferencji i potrzeb pacjenta. W przyszłości czujniki zwiększą skalę adaptacji protez do sytuacji, w których znajdują się pacjenci oraz możliwości kontroli ruchów kończyn.